شناسایی عوامل موثر بر جامعه مجازی مسافرتی و ارائه راهکار جهت توسعه آن در ایران

امروزه، صنعت توریسم، نقش مهمی را در توسعه زیرساخت های اقتصادی و ایجاد شغل در کشورهای در حال توسعه ایفا می نماید. جوامع مجازی، از جمله کاربری های اینترنتی هستند که شیوه های ارتباطی میان انسان ها را متحول ساخته اند و می توانند به شکلی گسترده و نافذ، در خدمت صنعت گردشگری باشند. «جامعه مجازی مسافرتی» از ترکیب دو موضوع زمینه ای، «صنعت توریسم» و «جامعه مجازی» ایجاد می شود. «جامعه مجازی مسافرتی»، پدیده ای است که باعث رشد صنعت توریسم (گردشگری) در کشورهای توسعه یافته گشته است. اما هر دو موضوع یاد شده در ایران، به کاستی های فراوانی دچار هستند و طبیعی است که «جامعه مجازی مسافرتی» در ایران ناشناخته است و مورد بهره برداری مناسب قرار نگرفته است. اهداف پژوهش حاضر عبارتند از؛ بررسی جوامع مجازی مسافرتی از جهات گوناگون، و بررسی عوامل، موانع، و راهکارهای ایجاد جوامع مجازی مسافرتی در ایران. نتایج تحقیق عبارتند از؛ آگاهی یافتن بر سطح پایین کیفیت خدمات مسافرتی در ایران، لزوم ارتقاء سطح فرهنگ و دانش مسافرتی در بخش های مختلف صنعت مسافرت در ایران، تاثیر مثبت جوامع مجازی مسافرتی بر بخش های مختلف صنعت مسافرت در ایران، و لزوم حضور هر دو بخش دولتی و خصوصی در فرایند ایجاد و توسعه جامعه مجازی مسافرتی در ایران. این پژوهش اکتشافی است و در پی کشف عوامل موثر و موانع موجود در ایجاد جامعه مجازی مسافرتی در ایران است. روش تحقیق، توصیفی و انبساطی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از شیوه تحلیل عاملی استفاده شده است. از مطالعات کتابخانه ای برای توضیح مفاهیم نظری، مصاحبه با نخبگان حوزه گردشگری برای شناسایی عوامل موثر بر موضوع تحقیق، و پرسشنامه برای آزمون شاخص ها استفاده شده است. شیوه گرد آوری داده ها، از نوع پیمایش اکتشافی است. برای اثبات پایایی داده ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. روایی محتوا با بهره گیری مستقیم از دانش 33 تن از اساتید دانشگاه، نخبگان حوزه گردشگری، و متخصصان علم مدیریت و از طریق مصاحبه حضوری با ایشان محقق شده است. جامعه نمونه آماری این تحقیق را تعداد 105 کاربری تشکیل می دهند که تجربه ایرانگردی با استفاده از خدمات آژانس های مسافرتی داشته اند. این افراد توسط چندین آژانس مسافرتی فعال در سطح تهران، معرفی شدند و عموما با مفهوم جامعه مجازی و نحوه کاربرد آن آشنایی داشته اند.